Küreselleşmenin etkisi ve teknolojik gelişmeler ile birlikte şehir hayatında geleneksel anlayışlar ve geleneksel kalıplar yıkılmaya başladı. Yenilikçi düzen arayışlarının cevabı ise “Akıllı Şehir” kavramında bulundu.
Konu Başlıkları
Akıllı şehir, o şehirde yaşayan vatandaşların ve iş dünyasının yararına dijital çözümlerin kullanılmasıyla oluşturulur. Geleneksel ağların ve hizmetlerin daha verimli hale getirildiği yerler olarak bilinirler.
Akıllı şehirlerin temel amacı, akıllı teknolojileri ve veri analizini kullanarak şehir işlevlerini optimize etmek ve ekonomik büyümeyi teşvik ederken aynı zamanda vatandaşlar için yaşam kalitesini daha iyi bir hale getirmektir. Değer, ne kadar teknolojinin mevcut olduğundan ziyade bu teknolojinin nasıl kullanıldığına bağlı olarak değişmektedir.
Dünyanın En Sürdürülebilir Akıllı Şehirleri
Şehirler daha akıllı hale geldikçe, daha yaşanabilir, daha sürdürülebilir ve daha duyarlı hale bürünüyorlar. Dünyadaki pek çok ülke teker teker büyük şehirlerini akıllı ve sürdürülebilir hale getirmek için çalışmalarını hızlandırıyor.
Bu yazımızda sizlere “akıllı şehir” kavramının örneği olarak parmakla gösterilebilecek şehirleri tanıtmak istiyoruz. Bu şehirleri diğer şehirlerden farklı ve özel kılan özellikler neler gelin birlikte inceleyelim.
10. New York
Akıllı şehir dendiği zaman akla gelen ilk şehirler genellikle Amerika’da bulunuyor. Mikromobilitenin etkin kullanımından bilişim teknolojilerinin hayatın içine dahil edilmesine kadar Amerika’daki eyaletler birbirinden etkin mekanizmalar üretmeye çalışıyor.
New York ise sürdürülebilirlik girişimleri söz konusu olduğunda dünyada örnek alınması gereken sayılı şehirlerden bir tanesi olarak karşımıza çıkıyor. Örneğin, binalara karbon emisyonu sınırları koyan 2019 NYC Bina Emisyonları Yasası, yani İklim Seferberliği Yasası gibi düzenlemeler, şehrin sürdürülebilirlik taahhüdünü hayata geçiriyor. Şehirde 9000 şirket akıllı şehirler devrimine öncülük etmeye istekli bir şekilde çalışıyor.
9. Singapur
Akıllı şehirler sıralamasında kıtalar arası bir kıyaslama yaptığımızda, Asya’da başı çekenlerden bir tanesi Singapur. Singapur, akıllı şehirler dünyasının poster yüzü olarak biliniyor. Lion City, vatandaşlarının yaşamlarını iyileştirmek için teknolojiyi kullanma şekli nedeniyle 2018 Akıllı Şehir Dünya Kongresi’nde yakın zamanda dünyanın en akıllı şehri seçilmişti.
50 milyon ABD Doları tutarındaki “Yeşil Bina Ana Planı” ile 2030 yılına kadar binalarının %80’ini çevre dostu hale getirmeyi hedefliyor. 2020’nin sonunda Singapur’da bulunan binaların halihazırda %43’ü yeşillendirilmiş durumdaydı. Ülkede 80-80-80 girişiminin bir parçası olarak akıllı şehir mekanizmaları şehirlerin geneline yaygınlaştırılmaya çalışılıyor.
Kendi kendini süren arabaları tüketicilere sunan ilk halka açık denemelerden biri olan Robocar’ı Sidney’de görebilirsiniz. Neredeyse gittiğiniz her yerde 1 Gbps fiber bağlantı mevcut.
8. Sidney
Sidney, teknolojik gelişmelerin yarattığı olanaklardan yararlanmak ve geleceğe hazırlanmak için bir akıllı şehir stratejisi çerçevesi oluşturmuştu. Çerçeve, şehri gelişen, kapsayıcı ve esnek bir yer olarak gören iddialı bir proje olan “Sürdürülebilir Sidney 2030” için temel oluşturmaktaydı.
Bu amaçla çalışmaların sürdüğü Sidney, akıllı şehir bağlamında teknoloji ve verilerden yararlanmakta ve yerel yönetim, işletmeler ve vatandaşlar arasında işbirliğine dayalı mekanizmalar üretmekte. Dolayısıyla Sidney, önümüzdeki yıllarda kendisini akıllı bir şehre dönüştürmek için büyük bir fırsata sahip.
7. Vancouver
Vancouver herhangi bir büyük Kuzey Amerika şehirleri arasında kişi başı en az sera gazı salınımına sahip şehir olarak ün salmıştır. %90’ın üzerinde sürdürülebilir enerji kullanımı vardır. Bilişim teknolojilerinin kullanılması, sürüdürülebilirliği amaçlayan mekanizmalar ve gerçek zamanlı veri akışı sayesinde Vancouver akıllı şehir girişimleri arasında umut vaat ediyor.
Akıllı şehir girişimleri arasında 755 kamusal alanda erişilebilir WiFi, kablolu bisiklet paylaşımı, elektrikli araç eklenti noktaları ve trafiği pürüzsüz hale getirmek için yoğun kavşaklarda video beslemeleri yer alıyor. Vancouver’ın yeşil planı; yeşil binalar, yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir toplu taşıma için gereklilikler gibi önceliklerle geliştirilmeye devam ediyor.
6. Oslo
2020’de Norveç’in başkenti Oslo’da satın alınan otomobillerin %70’inden fazlası elektrikliydi. 2025 yılına kadar elektrikli olmayan araçlara erişimi tamamen ortadan kaldırmayı planlayan Oslo, bu araçların otobüs şeritlerini kullanmalarına izin vererek, araçlara ücretsiz otopark ve indirimli geçiş gibi avantajlar sağlayarak “sıfır emisyonlu” araçlara geçişi hızlandırmaya çalışıyor.
Şehir yetkilileri, Oslo şehrinin dijitalleştirebileceği her hizmetin dijitalleşeceğinin altını çiziyor. Elektrikli otobüs denemeleri, sıfır emisyonlu şantiyeler, mevcut binaların sensörler veya Bina Yönetim Sistemleri ile güçlendirilmesi ve dairesel atık yönetimi ile yeşil enerji sistemlerinin geliştirilmesi sürdürülebilir akıllı şehir çabalarının sadece birkaç örneği.
5. Londra
Londra giderek bir dünya başkenti oluyor . Nüfusu 9 milyona ulaştı (ve 2050 yılına kadar 11 milyona ulaşma yolunda). Bu devasa kenti akıllı bir şehre dönüştürmek imkansız bir görev gibi görünüyordu. Ancak son beş yıldır şehir, devasa boyutuna ve önemli ağırlığına rağmen yeniliğe gide bir yolda kararlı adımlarla ilerliyor.
Londra şu anda Avrupa’da akıllı mobilite lideri konumunda bulunuyor. 2041 yılına kadar yürüyerek, bisikletle veya toplu taşımayla yapılan şehir yolculuklarının %80’ne çıkartılması gibi iddialı bir hedef yolunda çalışmalarını sürdürüyor. Milyonlarca insana ulaşan yeni bir yeraltı toplu taşıma güzergahı tam da bu yönde ilerliyor. Demiryolu taşımacılığına yatırım, yayalar ve bisikletçiler için yolların kalitesini iyileştirmek, köhne mahallelerin kentsel yeniden geliştirilmesi ve buna uygun olarak inşa edilen yeni binaları içeren köklü bir değişim destekleniyor.
4. Paris
“2030 Fransa Canlanma Planı”nda Fransa’nın ekolojik geçişi öncülleyeceği önceden belirtilmişti. Fransa, 2050’de karbon nötrlüğüne ulaşan ilk Avrupa ülkesi olma hedefiyle yeni teknolojilere yatırım yapacağını açıklamıştır. Özellikle Paris’teki toplu taşıma sistemi son birkaç yılda bazı önemli değişikliklerle iyileştirildi. Toplu taşıma ve akıllı mobilite üzerine değişikliklerin de şehirde devamı sağlanıyor.
Paris belediye başkanının trafik yönetimi ve şehir içindeki yol düzenleri üzerinde önemli derecede kontrolü sağlaması ile birlikte şehir, yavaş yavaş araba hakimiyetini frenlemek ve bisiklet, yürüyüş ve toplu taşıma için alan yaratmak amacıyla düzenleniyor.
Paris, iklim değişikliği sonuçları ve onunla ilişkili olaylara hazırlıklı olmak için 2050 yılına kadar karbon emisyonlarını azaltmayı taahhüt etti. Şehir, elektrik, ısıtma ve soğutma dahil olmak üzere %100 yenilenebilir enerji hedefleriyle meşgul olan Akıllı Şehirler arasında yer almaktadır.
3. Amsterdam
Amsterdam’ın sürdürülebilirlik girişimleri, 2009 yılında Amsterdam Akıllı Şehir programının oluşturulmasıyla başladı. Program, sürdürülebilir şehir hedeflerine ulaşmak için teknolojideki yenilikleri hayata geçirebilecek mekanizmalar oluşturmayı hedefliyor. Şehir 2025 yılına kadar karbon emisyonlarını %40 oranında azaltmayı planlıyor.
Ulaşım ve trafik verileri, verileri daha sonra şehrin ulaşım sistemine entegre edilebilecek haritalama uygulamaları oluşturmak için kullanabilen geliştiricilerle paylaşılıyor. Otomasyon, Amsterdam’da “robot” adı verilen teslimat seçeneklerinde de kullanılıyor.
2. Tokyo
Japonya hayatlarımıza dokunan pek çok icatın üreticisi konumunda. Bugün dünyanın her yerinde insanların yaşam biçimini şekillendiren ve değiştiren birçok icat bu ülkeden çıkmaktadır. Japonya diğer şehirlerin arasında farklı olarak, akıllı şebekeleri Akıllı Enerji hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olacak birincil yöntemlerden biri olarak tanımladı. Akıllı bir şebekeye sahip olmak, elektrik güç kaynağının istikrarlı ve kesintisiz dağıtımını ve iletimini sağlamaktadır.
Otonom sürüş, ulaşım uygulamaları ve paylaşılan mobilite gibi projeler gelişmeye başladığından beri de girişimcilik ortamı Tokyo’da da hareketli. Tokyo merkezli bir kentsel geliştirici olan Mori gibi geleneksel endüstrilerden özel şirketler bile, çalışanları için isteğe bağlı ulaşım teknolojilerine yatırım yapıyor.
1. Dubai
Listemizin bir numarasında Dubai ismini görmek şaşırtıcı olmuş olabilir. Ancak teknolojiyi kitlesel ölçekte kullanmak söz konusu olduğunda, Dubai şehri her zaman parlak bir inovasyon örneği olarak öne çıkmaktadır. Sanki bütün bir bilim kurgu filmi tek bir kentsel alanda hayat bulmuş gibi. Bu şehri her zaman Ortadoğu’nun kralı yapan olağanüstü mimarisi bir yana, Dubai’nin son zamanlarda manşetlere çıkan en son teknolojiyi benimsemesi. Drone taksilerden jetpack’li itfaiyecilere kadar Dubai halkı günlük yaşamlarına dahil edilen mekanizmalarla akıllı bir şehirde yaşıyorlar.
Dubai Emirliği’nin başkenti ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) en kalabalık şehri olan Dubai şehri, birkaç on yıl içinde küçük bir balıkçı köyünden dünyanın en zengin metropollerinden birine çarpıcı bir dönüşüm geçirdi. Şehrin artan nüfusunu, altyapısını ve enerji tüketimini karşılamak için hükümet, Dubai’yi “Dünyanın en mutlu şehri” yapmak amacıyla akıllı şehir projelerine ve teknolojilerine büyük yatırım yapıyor.
Dubai, 2050 yılına kadar da karbon nötrlüğüne ulaşmak için daha geniş bir stratejinin parçası olarak karbon emisyonlarını 2030’un sonuna kadar %30 azaltmayı planlıyor.
