Birkaç gün önce aldığım sözde orijinal HP Toner ile ilgili yaşadığım deneyimleri bu yazıda sizlerle paylaşacağım. Öncelikli amacım; böyle dolandırıcılık yöntemlerine karşı farkındalık oluşturmak. Aldığınız tüm ürünlerin orijinalliğini bu içerikte anlatacaklarım ile sizler de sorgulayabilirsiniz. Özellikle sürekli almak zorunda kaldığımız tonerler için doğrulama sistemi nasıldır, nasıl işler bu yazıda öğreneceğiz.
Konu Başlıkları
Başımdan geçen sahte HP toner alma olayı
Hepsiburada.com’dan her zaman olduğu gibi 2 toner sipariş ettim. Bu tonerler HP markası altında satılan ve orijinal ibaresi içeren tonerlerdi. Buybox dediğimiz bir durumdan dolayı ilgili ürünü Market Plus isimli satıcıdan aldım. Bilinçli bir mağaza seçimi değildi bu. Toneri aldığım esnada satışa en uygun mağaza Market Plus olarak belirlenmişti.
Mağaza seçimine hiç takılmadım desem yeridir. Çünkü olası her sorun Hepsiburada’nın sorumluluğundaydı. Bu yüzden sipariş verdim ve 2 gün kadar kargonun gelmesini bekledim. Kargo elime ulaşana kadar ürünün sahte olabileceği ile ilgili hiçbir düşüncem ya da şüphem yoktu. Sadece ürünü aldım ve koruyucu paketi açtım.
İlk gördüğüm şey etiketleriydi. Barkod ya da hologram demiyorum çünkü ürünün üzerine yapıştırılan şeyler normal bir yazıcıdan çıktı alınmış kağıt parçalarıydı. Derinlikleri yoktu. Hologram özellikleri yoktu. En eski HP toner barkod ve hologramlarına benzetilmeye çalışılmıştı.
Bu etiketleri gördüğüm anda bir terslik olduğunu anlayıp kare kodları okuttum. Web teknolojilerinden biraz anladığım için bu aşamada bir detaya rastladım. Öncelikle kare kodu okuttuğumdaki tüm hareketleri ekran kaydına aldım ve daha sonra yavaşlatarak izledim. Bunun sonucunda şunların farkında vardım:
Kar kodu orijinal ürünlerdeki gibi oluşturmamışlar
Kare kod qr.page sitesi ile oluşturulmuştu. Bu site aslında the-qrcode-generator.com sitesinin link kısaltma servisi. Orijinal HP ürünlerindeki bandrol sizi doğrudan hp.com sitesine yönlendirir. Birinci hata buradaydı.
Üründeki barkodların farkı bariz şekilde belli
Yukarıdaki resimde soldaki iki ürün sahte olan ürün. Bandrolleri yok. Sadece bir kağıt yapıştırmışlar. Kağıtta kare kod var. Bunu okutunca sahte siteye yönlendiriliyoruz.
Doğrulama sitesi sahte
Bana gelen üründe kare kod okuttuğumda yönlendirme sonrasında www-8hp.com sitesinin açıldığını gördüm. HP’nin ürün orijinallik kontrolü yaptığı site adresi böyledir: www8.hp.com. Fakat sahte site www-8hp.com olarak çalışıyordu.
Whois Nedir? : Bir alan adının (domain) kayıt bilgilerini görebileceğiniz servis.
Domainin phishing saldırılarında kullanılan yöntemi kullandığını fark edince domain whois yapıp domainin ne zaman kayıt edildiğinde baktım.
- Domain aslında şu formattadır: siteadi.com
- Bu yapıya subdomain denir: site.siteadi.com
- İlgili sahte sitenin adresi aslında bir domain. Fakat HP’nin orijinal sitesi subdomain ile doğrulama işlemini yapıyor.
Bunu yapanların bu kavramlarını bilmediği belli. En azından bu kadarına dikkat edememiş olmaları iyi.
Whois bilgilerinde alan adının kayıt tarihi dikkat çekici
Bu domain 03.01.2022 tarihinde kayıt edilmiş. Yani bu yılın ocak ayında alınmış. Fakat şöyle bir tezatlık var:
Yukarıdaki resim hp.com sitesinde çekildi ve resimde ok ile gösteriliyor. HP ürünlerin orijinal olup olmadığını barkodlara bakarak anlayabilirsiniz diyor. Normalde barkodları hafif sağa sola çevirdiğinizde zemindeki logo ve ok sağa sola hareket eder. Hologramlarda böyle özellikler bulunur.
Fakat en sağdaki eski etikette bu özellik yok. Dolandırıcılarımız bu hologramsız etiketi yapmayı tercih etmiş. Çünkü en ufak bir şüphede bunun arkasına sığınabilirler.
Ama şöyle bir tezatlık var:
Bu eski bandroller birkaç yıldan çok daha eski. Geçen sene aldığım üründe yeni barkodlar var. Yani en az 2 yıldan daha eski barkodlarda bu barkodun olma ihtimali var. Ama sitemiz bu yılın başında aktif edilmişti? Bir diğer uyuşmayan nokta ise burada. Sahte sitenin domaini bu yılın başında kaydedilmiş. Ama hologramlar en az 2-3 yıllık.
Ürünün doğrulandığı sahte sitede elbette ürünün orijinal olduğu bilgisi yazıyor. Sitenin ve tüm bu senaryonun asıl amacı bu. Fakat site genelinde bir detay gözüme çarpıyor. Sitedeki hiçbir link çalışmıyor ve pek çok yeri bozuk.
Buradaki linkleri eğer orijinal siteye yönlendirirlerse orijinal sitenin bundan haberi olur. Ve bu siteyle ilgili işlem yaparlar. Bu yüzden buralara orijinal siteye ait linkleri vermemişler. Ayrıca kendi sitelerinde bu kadar sayfa oluşturup zahmete de girmemişler. Sonuç itibarı ile sitede iç ve dış link yok. Tamamen sorgulamaya yönelik tasarlanmış. İşlev sıfır.
Diğer yandan yukarıda görüldüğü gibi sitede SSL bile tam anlamı ile kurulmamış. Dünyanın en basit işi diyebiliriz bunun için. Bu tür sitelerde mutlaka SSL olmalıdır. HP bunu biliyor. Fakat dolandırıcılarımız bilmiyor.
HP Orijinal ürün sorgulama sayfası nasıl görünür?
Bu ekranın orijinal üründeki sorgu sonucu şu şekilde görünecektir:
hp.com üzerinde görülen orijinal ifadesi ile sahte sitede görülen orijinal ifadesi birbiri ile aynı. Tasarım da birebir benzetilmiş. Bu sonucu gören alıcıların büyük çoğunluğu ürünün gerçek olduğunu zannediyor. Çünkü domain nedir, SSL nedir, hp.com nedir, bandrol nedir kare kod nedir bu soruların yanıtlarını bilmiyorlar.
Hali ile bilmeyince de böyle dolandırıcılık olaylarına karşı savunmasız kalıyorlar.
Hepsiburada.com yorumlarında da benzeri şikayetler var
Ürünü iade etmek için talep göndermek üzere tekrar ilgili ürünün satış sayfasına girdim. Buradaki yorumları inceledim ve benzer şikayetlerin yazıldığını gördüm. Üstelik aynı satıcıdan alan kişilerin yorumları hep ürünün sahte olduğunu yazıyordu.
İade sürecini başlattım
Bu noktadan sonra yapılacak tek şey iade sürecini başlatmaktı. Ben de öyle yaptım. Ürünün bana gelişi, tekrar gidişi ve yeni siparişin gelme süresi gibi gecikmeleri telafi edemiyoruz maalesef. Firma her ne kadar iade hakkı veriyor olsa da böyle sahte ürün satışına dur diyemediği için bu sefer benden eksi puan aldı.
Orijinallik testi nasıl yapılır?
Eğer elinizdeki üründe yer alan barkod sizi hp.com sitesine yönlendiriyor ise, elinizdeki ürünün üzerindeki barkodu sorgulayabilirsiniz. hp.com sitesinde sorguladığınız ve orijinal ifadesi gördüğünüz ürünler orijinal olabilir.
Eğer boş ve orijinal bir ürünü doldurup kutuyu tekrar kapattılarsa yine bu ürün sahte olacaktır. Ürünün içinde özenli ve kaliteli şekilde paketlendiğinden emin olun. Ayrıca şırınganın emniyet şeridi olduğunu, kullanmadan önce açılabildiğini de unutmayın.
Böyle durumlarda ne yapılmalı?
Aldığınız ürünü öncelikle iade etmenizi tavsiye ederim. Bunun iki sebebi var:
1. Para verdiğiniz bir ürünün bozuk ya da eksik olması kabul edilemez. Karşınızdaki kişiler bundan kazanç sağlıyor. Tam hizmet almak için yaptığınız ödemenin karşılığını alamıyorsanız iade hakkınızı kullanın.
2. Kim uğraşacak demeyin. Orijinal toner ile sahte toner arasında 3 kata kadar kullanım ömrü farkı olabilir. Hem paranıza hem zamanınıza yazık.
3. Olabildiğince detaylı yorum yapın. Sizin yorumlarınız sayesinde başkaları bu konuda fikir alabilir, bilgi edinebilir.
Toner alırken mutlaka orijinallik kontrolü yapın. Yazıcınız bozulabilir. Çok daha az sayıda çıktı alırsınız. Böyle sorunların önüne geçmek için kontrol yapmanızı öneririm.
