Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları üzerinde denetimi güçlendirecek yeni düzenleme taslağını kamuoyuna sundu. Taslak yönetmelik, özellikle sosyal medya platformlarına yönelik ciddi değişiklikler ve denetim artışını beraberinde getiriyor. Bu düzenleme ile mesajlaşma uygulamaları da BTK’nın denetimi altına alınacak ve platformlara erişim engeli getirilmesi mümkün hale gelecek.
Konu Başlıkları
Taslakta yer alan hükümlere göre, eğer herhangi bir değişiklik yapılmazsa, 1 Ocak 2026 itibariyle, BTK sosyal medya ve mesajlaşma platformlarına erişim engeli koyabilecek. Bu engellemeler, sadece mahkeme kararı ile değil, millî güvenlik, kamu düzeni veya kamu sağlığı gibi gerekçelerle yapılabilecek.
“Şebekeler Üstü Hizmet” Tanımı ve Yeni Yükümlülükler
Yeni düzenleme ile BTK, “Şebekeler Üstü Hizmet” tanımını getirdi. Bu tanıma, internet üzerinden yazılı, sesli veya görsel olarak kişiler arası iletişim sağlayan tüm platformlar dahil edilecek. WhatsApp, Telegram, Signal, Discord gibi mesajlaşma uygulamalarının yanı sıra Instagram, X (eski adıyla Twitter), TikTok ve Facebook gibi sosyal medya platformları da bu kapsama alınacak.
Bu platformlar, yeni yönetmelik ile birlikte “Şebekeler Üstü Hizmet Sağlayıcı” olarak kabul edilecek ve birçok yeni yükümlülüğe tabi olacak. Bu, platformların Türkiye’deki dijital altyapıya uygunluklarını sağlamak ve kullanıcı güvenliğini artırmak amacıyla yapılan bir dizi düzenlemeyi içeriyor.
Erişim Engeli ve Yükümlülükler: WhatsApp’a Erişim Engeli Gelmesi Mümkün
Taslak yönetmelik ile birlikte, BTK, şebekeler üstü hizmet sağlayıcılarına yönelik millî güvenlik, kamu düzeni veya kamu sağlığı gerekçesiyle doğrudan erişim engeli getirebilecek. Bu tür engellemeler, mahkeme kararı olmadan da uygulanabilecek. BTK, “Şebekeler Üstü Hizmet” sağlayıcılarının platformlarına erişim engeli getirme yetkisini, kamu yararını gözeterek kullanabilecek.
Yönetmelikte yer alan maddede, şu ifadelere de yer veriliyor:
“Kurum, millî güvenlik, kamu düzeni, kamu sağlığı ve benzeri kamu yararı gerekleri çerçevesinde, yetkilendirmeye tabi olup olmadığına bakılmaksızın şebekeler üstü hizmet sağlayıcıların ilgili uygulama veya internet sitesine erişimin doğrudan engellenmesine karar verebilir.”
Yeni Yükümlülükler ve Ceza Düzenlemeleri
Daha önce hayata geçirilen düzenleme ile Türkiye’den günlük erişimi 1 milyonun üzerinde olan sosyal medya platformlarının Türkiye’de temsilci belirlemesi zorunlu hale getirilmişti. Ancak yeni taslak ile bu zorunluluk daha da genişliyor. Şebekeler üstü hizmet sağlayıcıların Türkiye’de yerleşik bir şirket kurmaları ve BTK’dan yetkilendirme almaları isteniyor.
Yetkilendirme almadan hizmet sunan platformlara 1 milyon TL ile 30 milyon TL arasında değişen idari para cezaları uygulanabilecek. Ayrıca, altı ay içinde yetkilendirme almayan platformların bant genişliği %95 oranında kısıtlanacak ve üç ay içinde yükümlülüklerini yerine getirmeyen platformlar tamamen erişime kapatılacak. Üç yıl boyunca yükümlülüklerini yerine getirmeyen platformlara ise yeni yetkilendirme verilmeyecek.
Yeni Düzenlemelerle Sosyal Medya Platformlarının Yükümlülükleri Artacak
Sosyal medya platformlarına getirilen yeni düzenlemeler, çeşitli yükümlülükleri beraberinde getiriyor. Bu yükümlülükler şunları içeriyor:
- Yetkilendirme Ücreti: Türkiye’de faaliyet gösterebilmek için platformların BTK’ya belirli bir yetkilendirme ücreti ödemesi gerekecek.
- Evrensel Hizmet Katkı Payı: Platformlar, Türkiye’deki elektronik haberleşme altyapısına katkıda bulunacak ve bu konuda belirli bir katkı payı ödeyecek.
- Tüketici Hakları ve Rekabetin Korunması: Kullanıcı haklarını korumak amacıyla yeni önlemler alınacak. Adil rekabetin sağlanması için de ek düzenlemeler yapılacak.
- Kişisel Veri Güvenliği: Türkiye’deki kullanıcıların verilerinin nasıl işlendiği ve saklandığı sıkı denetim altında olacak. Platformların kişisel veri güvenliği standartlarına uyması gerekecek.
- Şebeke Güvenliği: Platformlar, olası güvenlik olaylarını ve ihlalleri BTK’ya raporlama yükümlülüğüne sahip olacak. Bu, kullanıcıların güvenliğini sağlamada önemli bir adım olacak.
Dijital Altyapı Denetimi Güçleniyor
BTK’nın sosyal medya ve mesajlaşma uygulamalarına yönelik getirdiği yeni düzenlemeler, Türkiye’deki dijital altyapıyı daha güvenli ve şeffaf hale getirmeyi hedefliyor. Bu düzenleme, platformların Türkiye’deki faaliyetlerini daha fazla denetlemeyi, kullanıcı haklarını korumayı ve dijital güvenliği sağlamayı amaçlıyor. Ancak, bu tür kısıtlamalar, platformların Türkiye’deki işleyişini nasıl etkileyecek, önümüzdeki yıllarda daha netleşecektir.
