Jailbreak ilk kez 29 Haziran 2007’de duyuruldu İOS 1.0 sürümüne yapılan jailbreak tarihi bir başlangıcı ateşleyen ilk kıvılcımdı. Apple yayınladığı her güncelleme ile güvenlik açıklarını kapatsa da geliştiriciler bir yolunu bulup ios apt paketleyicisi olan Cydia’yı kurmayı başardılar. Günümüzde halen her İOS güncellemesinde jailbreak açıkları kapatılıyor ve geliştiriciler yenilerini buluyor. Jailbreak araçları kapsadığı sürümlere özeldir. Örneğin İOS 8 Jailbreak aracı İOS 9 da çalışmaz.
Bu yazıda JailBreak hakkında bilmek istediğiniz bazı temel konular hakkında bilgiler veriyor olacağız. Bu bilgiler uzun süreli jailbreak kullanımından edinilmiş tecrübelere dayanılarak sizlere veriliyor. İnternetteki diğer içerikler gibi var olan içeriklerin dağıtılmasından ziyade gerçek bilgilere yer veriyor olacağız. Ayrıca bu konu bir JailBreak serisinin başlangıç konusu olacaktır. Yer imlerinize ekleyerek sonraki konular için takipte kalmanızı tavsiye ederiz. Gelelim JailBreak hakkındaki merak edilenlere…
Konu Başlıkları
Jailbreak nedir?
Jailbreak Apple şirketinin mobil işletim sistemlerinde şirketin koyduğu sınırları aşmayı sağlayan bir yazılım ürünüdür. Bu işlem için geliştirilen araçlarla yapılır. Android işletim sisteminde yapılan root işlemine benzer. Temelde ikisi de root yani kök dizine erişmeyi sağlıyor. Ancak Android açık kaynak kodlu olduğundan ve İOS’un kapalı kaynak kodlu olduğunu düşünülürse jailbreak’in daha farklı olduğu görülür.
Jailbreak ekosisteminin App Store’u Cydia’dır. Jay Freeman diğer adıyla Saurik adlı geliştirici ortaya koymuştur. Bu mağazada onbinlerce uygulama ve Tweak bulunabilir.
Cydia’da bulunan uygulamalara tweak adı verilir. Tweak çeşitli özellikleri config dosyası mantığına benzer. Yani hazır ayar denilebilir. Çoğu Tweak ücretsiz olsa da ücretli olan tweakler de vardır. Bu yüzden Jailbreak aynı zamanda bir çok geliştiriciye istihdam olanağı sunmuştur.
Jailbreak ile neler yapılabilir?
Jailbreak ilk çıktığı günden bu yana çok hızlı büyüyerek devasa bir ekosistem yaratmıştır. Bu sayede kullanıcıya uçsuz bucaksız bir özelleştirme imkanı sunmuştur.
Jailbreak ile AppStore’daki ücretli uygulamaları ücretsiz kullanabilir, Sosyal medya uygulamalarında çeşitli modifikasyonlar yapabilirsiniz. Bu modifikasyonlar arasında istediğiniz mecradan içerik indirmekten tutun çevirim içi bilgilerini değiştirme, profil ziyaretçilerini görmeye kadar bir çok özellik var. Bu özellikleri araçları ile beraber yakında bir rehber ile anlatacağız.
Jailbreak Yasal Mıdır?
Evet. Aldığınız cihazı nasıl kullanacağınız size kalmıştır ancak Apple jailbreak yapılan cihazlardan garanti desteğini çektiğini belirtmekte fayda var.
Jailbreak Güvenli midir?
Mantıksal olarak jailbreak Apple’nin koyduğu güvenlik duvarını kırdığı için kullanıcıların yaptıkları bazı işlemlerde güvenlik sorunları ortaya çıkabilmektedir. Ancak güvenli kaynaklar kullanıldığı ve crack uygulamalardan uzak durulduğu sürece herhangi bir sorun teşkil etmeyecektir.
Jailbreak’in Avantajları
Herhangi bir sosyal medya uygulamasından istediğiniz dökümanı (video,fotoğraf,ses) harici bir uygulamaya ihtiyaç duymadan indirebilirsiniz.
Bildiğiniz üzere Apple her sene sınırlı sayıda birkaç değişiklikle kullanıcılara yeni model cihazları sunuyor. Çok basit özelliklerin gelmesi bile yıllar sürüyor. Örneğin Kişilerde kişi seçip çoklu silme modu halen bulunmuyor.
Günümüzden örnek verilirse İphone 7+ ve İphone 8+ arasında bulunan bariz farklardan biri portre modunda sahne efektlerini değiştirebilmektir. Sadece bu özellik için kullanıcı cebinden 2000tl gibi bir fiyat vermek zorunda bırakılıyor. Ancak Jailbreak işlemi bu özelliği iphone 7+ ya taşımayı sağlıyor.
Ayrıca birkaç özellikten bahsetmek gerekirse;
Whatsapp, Facebook vb sohbet uygulamalarından çevrimiçi/çevrimdışı bilgilerinizi başka kullanıcılardan gizleyebilirsiniz.
Uygulama içi satın almalar sayesinde oyunların çoğunda Premium ve reklamsız deneyim kazanabilirsiniz.
Görsel anlamda tema, ikon değişikliği , kilit ekranı gibi kısımlarda dilediğiniz gibi özelleştirmeleri yapabilirsiniz.
Apple’nin normalde izin vermediği arama kaydetme, arama esnasında ses değiştirme ve bot telesekreter kullanabilirsiniz.
Face İd veya Touch Id gibi biyometrik şifrelemeleri uygulamalarınıza taşıyıp uygulamalarınız çok daha güvenli hale getirebilirsiniz.
Jailbreak’in Dezavantajları
Her ne kadar bize birçok özellik bahşetse de jailbreak cihazınızı garanti dışı bırakır. Korsan yazılımlar ile telefonunuzu üçüncü şahısların erişimine açabilirsiniz.
