Ticaret Bakanlığı, e-ticaret platformlarının faaliyetlerini daha düzenli ve rekabetçi hale getirmek amacıyla yeni bir düzenleme yayımladı. Resmi Gazete’de yayımlanan bu düzenleme ile e-ticaret platformlarının indirim bütçeleri sınırlanacak ve reklam harcamalarına sıkı denetim getirilecek. Ayrıca, platformlara büyük cezalar uygulanacağı duyuruldu.
Konu Başlıkları
E-Ticaret Platformlarına İndirim Bütçesi Sınırlaması
Yeni düzenleme, e-ticaret platformları arasındaki rekabeti dengelemeyi amaçlıyor. Büyük e-ticaret platformları, önceki yılki satış gelirlerine göre belirlenen bir indirim bütçesi ile faaliyet gösterecek. Bu bütçenin üzerinde herhangi bir indirim yapılması yasaklanacak.
İndirimler, hediye çekleri, kuponlar, puanlar ve ödüller gibi promosyonlar da bu bütçeye dahil edilecek. Ayrıca, çoklu ürün alımlarda sağlanan indirimler, hediye edilen ürünlerin maddi değeri, ücretsiz kargo hizmeti bedeli ve indirim kodları gibi çeşitli kampanyalar da bu sınırlama kapsamında olacak. Ancak, toplumsal dayanışma gerektiren durumlar, deprem ve sel gibi afetlerde düzenlenen kampanyalar, bu sınırlamanın dışında tutulacak.
İndirim Yapma Hakkı: Büyük Platformlar İçin Yüzde 2’ye Kadar İndirim İmkanı
Büyük ve çok büyük ölçekli e-ticaret platformları, yıllık net işlem hacminin 30 milyar Türk Liralık kısmı için yüzde 2’ye kadar, 30 milyar Türk Lirası’nın üzerindeki kısmı için ise yüzde 0,2’sine kadar indirim yapma hakkına sahip olacak. Bu düzenleme, önümüzdeki yıllarda büyük e-ticaret platformlarında, özellikle 2026 yılında büyük bir indirim düşüşü yaratabilir.
Reklam Harcamaları İçin Ciddi Kısıtlamalar ve Cezalar
E-ticaret platformlarına getirilen yeni düzenlemeler arasında reklam harcamalarına da sınırlamalar getirilmiş durumda. E-ticaret platformları, reklam bütçelerinin yüzde 25’ine kadar üçüncü şahıslara yapılan sponsorluk harcamaları için istisna tanınırken, bu oran yüzde 50’ye çıkarıldı. Ancak, platformların reklam bütçesini aşarak sponsorluk harcamaları yapmaları ve Bakanlığa bildirimde bulunmamaları durumunda, ‘Bakanlığı aldatma’ suçu kapsamına girecek ve ciddi cezalara tabi tutulacak.
Ayrıca, e-ticaret platformlarının sosyal medya fenomenleri ve influencer iş birlikleri ile yaptıkları reklam çalışmalarından sorumlu olacakları belirtildi. Bu tür reklam harcamaları, Bakanlığa şeffaf bir şekilde bildirilmeli, aksi takdirde ağır para cezaları ve yaptırımlar uygulanacak.
Yenilenmiş Cihaz Satışına Teşvik
Bakanlık, çevre dostu ve ekonomik olarak yenilenmiş cihaz satışını teşvik etmek amacıyla, yenilenmiş cihazlarla ilgili yapılan kampanyaların reklam bütçesi dışında tutulmasına karar verdi. Platformların, reklam bütçelerinin yüzde 5’ine kadar olan yenileme çağrısı ve yenilenmiş cihazlarla ilgili kampanyalar, bu istisnaya dahil olacak.
Satıcı Ceza Uygulamalarında Şeffaflık Sağlanacak
E-ticaret platformları, yüzbinlerce satıcıya ev sahipliği yapıyor ve platformlar, müşterilerini korumak adına satıcılara çeşitli cezalar verebiliyor. Yeni düzenlemeye göre, platformlar, satıcıya ceza uygulamadan önce, belgelerle doğrulanamayan durumlar dışında, satıcıdan açıklama talep etmek zorunda olacak.
Satış Verilerinin Taşınması Kolaylaşacak
Tekelleşmeyi engellemek ve satıcıların diledikleri platforma geçişini kolaylaştırmak adına, satıcılar artık satış verilerini ücretsiz şekilde başka platformlara taşıyabilecek. Ayrıca, işlenmiş verilere ücretsiz ve etkin erişim sağlayarak, satıcıların daha şeffaf bir şekilde faaliyet göstermesi sağlanacak.
E-Ticaret Düzenlemeleri Rekabeti Artıracak mı?
Yeni düzenlemeler, e-ticaret platformlarının faaliyetlerini daha şeffaf hale getirmeyi ve sektördeki haksız rekabeti önlemeyi amaçlıyor. İndirim ve reklam harcamalarına getirilen sınırlamalar, büyük e-ticaret platformlarının pazarda daha adil bir şekilde rekabet etmesini sağlayacak. Ayrıca, satıcılar için daha şeffaf ve eşit bir ortam yaratılacak. Ancak, platformlar bu düzenlemelere uymadıkları takdirde büyük cezalarla karşılaşacak. 2026 yılında, bu düzenlemelerin etkinliği ile birlikte, sektörde önemli değişiklikler yaşanması bekleniyor.
